İnsanların kısa süreli bilinç kaybı yaşamaları durumuna bayılma veya senkop adı verilmektedir. Peki, insanlar neden bayılır? Bu yazımızda bayılma nedir, neden olur, nasıl müdahale edilmelidir gibi sorulara dair detaylı bilgiler bulabileceksiniz. Böylece bayılma konusunda aklınıza takılan tüm sorulara cevap bulabileceksiniz.
Bayılma, birçok sebebe bağlı olarak ortaya çıkabilen bir durumdur. Hatta bazı durumlarda bayılmaya sebep olan etken bulunamayabilir. Bu konu oldukça geniş bir alanda seyretmektedir. Ama genel olarak insanlar neden bayılır sorusuna kan akışının aniden düşmesine bağlı olarak beyne yeterince kan pompalanamamasını söyleyebiliriz. Eğer bu durum tam anlamıyla bir bilinç kaybına neden olmuyorsa bayılma olarak değerlendirilemez. Bu nedenle bazı baş dönmeleri ve fenalaşmalar bayılma zannedilse de bayılma tanısı koymak hatalı olacaktır. Bu tür durumlar tıp dilince presenkop yani bayılma öncesi durum olarak nitelendirilir. Bayılma esnasında bilinç kaybı ve kaslarda kontrol kaybı yaşandığı için kişi aniden yere yığılmaktadır. İlk müdahale olarak yatay pozisyonda tutularak beyne kan pompalanmasını kolaylaştırmak gerekir. Bu durum sağlanırsa ve sebep olarak bir hastalık bayılmaya yol açmamışsa bir süre sonra kişi kendine gelmeye başlayacaktır. Acil servislerde daha sık görülen bayılmalar, çocuklar dâhil toplumun hemen her kesiminden bireylerin başına sıkça gelebilmektedir. Özellikle yaşlılarda oldukça sık karşılaşılan bir durumdur. Çoğu zaman birkaç saniye sürse de bazı vakalarda dakikalara kadar çıkabilmektedir.
Genel bayılmaların sebeplerinden bahsettikten sonra insanlar neden bayılır sorusuna biraz daha tıbbi sebeplerle açıklık getirmeye çalışalım. Hamilelik, uyuşturucu madde kullanımı, açlık, susuzluk, aşırı yorgunluk ve stres, kan şekerindeki ve kalp ritmindeki düzensizlik, kansızlık, düşük tansiyon ya da kan damarlarındaki genişleme gibi durumlar belirgin bir şekilde bayılmalara yol açabilir. Bunların yanı sıra ani ve aşırı sinirlenme ile ani nabız düşüşü de bayılmaya sebep olabilmektedir. Bayılma öncesi aşağıda yer alan belirtiler sıkça görülmektedir:
Bayılma Belirtileri
- Mide bulantısı, baş dönmesi,
- Konuşma bozukluğu,
- Vücut ısısında ani değişmeler (ateş basması, ürperme ve soğuk terleme gibi),titreme,
- Bacaklarda tutmama, ani kas kontrolü kaybı
- Görme bozukluğu, bulanık görme,
- Duyma bozukluğu, seslerin uzaktan, derinden ve yankılı gibi gelmesi gibi belirtilen bayılma öncesi görülen semptomlar olarak ortaya çıkmaktadır.
Bayılacağımı hissettiğimde ne yapmalıyım?
Bir kimsede bu belirtiler ortaya çıkıyorsa ve bayılma hissi hasıl olmuşsa bir yere oturmalı veya mümkünse uzanılmalıdır. Oturma pozisyonunda ise kafa dizlerin arasına doğru alınmalıdır. Bir süre bu şekilde bekledikten sonra aniden kalkmayıp yavaşça kalkılma ve hareket edilmelidir.
